Bireysel Emeklilik’e milyarlık darbe

Önceki hafta gerçekleştirilen darbe girişimi finans ve sermaye piyasalarını olumsuz etkilerken bu piyasalara yatırım yapan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) fonlarını da yaraladı. Son verilere göre BES fonlarının büyüklüğü 52.6 milyar liraya ulaştı. Bu büyüklüğün 49.6 milyar lirası katılımcıların yatırdığı ve fonlar tarafından değerlendirilmiş tutardan oluşuyor. Geri kalan 6.5 milyar lira ise devletin katkı payı tutarı olarak yatırımclar adına yaptığı yatırımı ifade ediyor. BES katılımcılarının tercihi ile fonlarda değerlenen paranın yüzde 13’ü hisse senetlerinde yatırıma dönüşmüş halde. Yani Borsa İstanbul’da BES yatırımcılarının 7.3 milyar liralık hisse payı bulunuyor. Fonlarda biriken tutarın yarısı da devlet iç borçlanma senetlerinde değerleniyor. Bu ise BES yatırımcılarının devlete borç verdiği ve buradan faiz beklediği tutarın yaklaşık 28.1 milyar lira olduğunu ortaya koyuyor. Geri kalan tutarlar ise likit, altın, dövizli enstrümanlarda yatırıma yönlendirilmiş durumda.

EN BÜYÜK KAYIP BORSADA

Önceki hafta sonu gerçekleştirilen darbe girişimi Borsa İstanbul’u yüzde 13.4 aşağı çekerken BES fonlarını da aynı oranda etkilediği düşünüldüğünde 7.3 milyar liralık BES fonlarında yine yaklaşık 979 milyon liralık bir kayba neden oldu. Bu hesapla artık BES bonlarının değeri 6.3 milyar liraya gerilemiş durumda. Diğer yandan direkt devlet iç borçlanma senetlerinde bulunan yüzde 30’luk bölüm ve esnek fonlar içindeki Türk Lirası bono tahvil yatırımlarını göz önüne aldığımızda toplam birikimin yaklaşık yarısı yani 28.1 milyar lirasının kamu fonlarında olduğunu kabul edebiliriz.

Faiz oranlarının 1.12 puan yükselişle yüzde 9.02’den yüzde 10.15’e tırmanması bu alanda da erimeye neden oldu. Bu kayıp ise yaklayık 314 milyon liralık bir tutarı işaret ediyor. Toplamda kayıp miktarı 1 milya 293 milyon liraya kadar çıkıyor. Tabii ki fon olarak yabancı para devlet iç borçlanma senetlerine yatırım yapan fonları tercih edenlerde biraz kazanç var ama toplamda fonlar içindeki payı yüzde 7.2 olan yabancı para borçlanma araçları BES yatırımcısına önemli bir katkı sağlamadı.