Yiyeceklerin Görünüşü Gerçekten Dünyayı Kurtarabilir mi?

Yeditepe Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sibel Özilgen ve araştırma ekibi, yiyeceklerin görünüşünde kullanılan görsel dokunun, tüketici tercihleri ve çevresel sürdürülebilirlik üzerindeki etkilerini incelemiştir. Araştırmalar, görsel dokunun kullanımıyla yiyeceklerin karbon salınımının önemli ölçüde azaltılabileceğini göstermektedir.

Görsel Doku ve Karbon Salınımının Azaltılması

Araştırmanın dikkat çekici bulgularından biri, sütlaç gibi geleneksel yiyeceklerde görsel doku tasarımının karbon salınımını yüzde 31 oranında düşürebilmesidir. Prof. Dr. Özilgen, yiyeceklerin dokusal özelliklerinin tüketicilerin alışkanlıklarını şekillendirdiğini vurgulayarak, yumuşak, kıtır, çıtır ve köpüklü dokuların daha yüksek ilgi gördüğünü belirtmiştir.

Bu bağlamda, karbon salımı yüksek ana malzemelerin miktarlarının azaltılması ve yerine karbon salınımı düşük farklı dokuların katmanlı biçimde kullanılmasıyla bilişsel algı yönlendirilmiştir. Bu yöntemle hem çevre dostu seçim teşvik edilmiştir hem de tüketicilerin sürdürülebilir tercihler yapması sağlanmıştır; üstelik bu süreçte indirim veya çevre temalı mesajlara başvurulmamıştır.

Artıkların Doğaya Kazandırılması

Gıda atıkları konusunda da önemli öneriler sunulmuştur. Özilgen, özellikle patates kabuklarının tüketim için kızartılması yerine kompost yapılmasının, su, enerji ve diğer kaynak tasarrufu sağladığını ve karbon emisyonlarını azalttığını belirtmiştir.

Bitkisel Gıdaların Çevresel Etkisi

Bitkisel ürünlerin her zaman çevre dostu olmadığına dikkat çekilen açıklamada, örneğin pirincin küresel tarımsal metan emisyonlarının yüzde 30’unu oluşturduğu bildirilmiştir. 2030 yılına kadar pirinç tarlalarından salınan sera gazlarının yüzde 60 artmasının beklendiği ifade edilmiştir. Bu nedenle, tüketici tercihlerinin bilinçli yapılması önem taşımaktadır.

Yerel Ürünlerin Çevresel Boyutu

Yerel ürünlerin ekonomik ve toplumsal açıdan önemi vurgulanmakla birlikte, teknolojik destek olmadan uygulanan yanlış tarım yöntemlerinin karbon salınımını artırdığı belirtilmiştir. Bu nedenle, çevre dostu uygulamaların benimsenmesi gerekmektedir.

Görünüşü Mükemmel Olmayan Gıdaların Değerlendirilmesi

Gıda güvenliği açısından risk taşımayan, ancak görünümü nedeniyle tercih edilmeyen meyve ve sebzelerin kullanımının teşvik edilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Özilgen, örnek olarak yumuşamış muz, ezilmiş armut, kararmış patlıcan ve kıtırlaşmış ekmeğin dokuları ve tatları kullanılarak sürdürülebilir tarifler oluşturulabileceğini açıklamıştır.

Buna ek olarak, son kullanma tarihi yaklaşan gıdaların öncelikli şekilde satın alınıp tüketilmesi önerilmiştir. Bu konuda, iletişim faaliyetlerini yürütecek yetkililer, gıda mühendisleri ve eğitimli şeflerin önemli sorumluluklar üstlendiği vurgulanmıştır.

Kaynak: Beyaz Haber Ajansı (BYZHA)