Ayancık’ta Yamaç Paraşütü Neden Olmasın?

Uzun yıllar önce Türk Hava Kurumunda iken tanıdığım, çok değerli bir havacı dostum var. Geçenlerde kendisinden izin alarak Ayancık’ın, yamaç paraşütü ile uçarken çektiği fotoğraflarını gazetemizde paylaşmıştım. Harika fotoğraflar ve devamı da bulunmakta. Kendisi bu ve diğer hava fotoğraflarını Türkiye’nin birçok yerinde sergilemişti.

Geçenlerde bir proje için bilgi rica etmiştim, sağ olsun beni kırmadı uzmanlığı ile ilgili kısa bir gezi de yaptık. Sohbetimiz sırasında konu Ayancık’a gelince, yeni bir şey daha öğrenme şansım oldu.

Orhan Özgülbaş hocam, Ayancık ve Sinop için yamaç paraşüt uçuş alanları ile ilgili çok detaylı bir çalışma yapmış. Kendisinden Ayancık için yaptığı çalışmayı rica ettim. Sağ olsun bizlerle paylaştı. Ben de Ayancık Gazetesi aracılığı ile bu çalışmayı sizlere sunmak istiyorum.

Belli olmaz “ Ayancık’ta yamaç paraşüt, neden olmasın”

Yamaç paraşütü Öğretmen Pilotu Orhan ÖZGÜLBAŞ ve Mustafa KILIÇ

AYANCIK YAMAÇPARAŞÜT UYGUNLUK İNCELEME-DEĞERLENDİRME SONUÇ RAPORU

Tarih: 10 Ekim 2022

Konu: Sinop ili ve çevresinin yamaçparaşüt eğitimi ve uçuşlarına uygunluğunun değerlendirilmesi.

İlgisi:

1. Sinop Sportif Havacılık Derneğinin 05 Temmuz 2022 tarih ve 2022-1 sayılı talep yazısı.
2. THK Genel Başkanlığının 05 Eylül 2022-41495 sayılı görevlendirme yazısı.

Özeti:

• Sinop Sportif Havacılık Kulübü Derneği tarafından, Sinop bölgesinde yamaçparaşüt eğitimlerinin verilmesinin planlandığı, bu kapsamda il sınırları içerisinde bulunan tepelerin yamaçparaşüt uçuşlarına uygun olup olmadığı ile ilgili yer incelemelerinin yapılması ve rapor tutulması için konusunda uzman bir personelin görevlendirilmesi ilgi (a) yazı ile talep edilmiştir.
• Bahse konu görev için THK Türkkuşu Havacılık ve Eğitim Müdürlüğünden Yamaçparaşüt Okul Müdürü Orhan ÖZGÜLBAŞ görevlendirilmiş ve kulüp başkanı Nuri ŞİŞMAN nezaretinde 1-3 Eylül 2022 tarihleri arasında Sinop bölgesinde sahada ayrıntılı olarak inceleme yapılmıştır. Bölgede incelenen tepe alanlarla ilgili değerlendirmeler ve uçuş emniyeti açısından alınması gerekli önlem ve tedbirler ayrıntılı olarak aşağıda belirtilmiştir.

İNCELEME VE DEĞERLENDİRMELER:

AYANCIK – RADAR TEPESİ ( MALTEPE )

Ayancık merkezinde bulunan Maltepe’nin konumu Fotoğraf-1 ve 2’de gösterilmiştir.

Fotoğraf -1: Maltepe, Batıdan Doğuya görünüm.

Fotoğraf -2: Maltepe, Doğudan Batıya görünüm.

Fotoğraf -2: Maltepe, Doğudan Batıya görünüm.

Kalkış Pisti Genel Bilgileri:

Tepe Adı                                 : Ayancık – Maltepe

Koordinatları                         : 41˚56’39.52” K – 34˚34’58.80” D

Uçuşa Uygun Kalkış Yönleri   : Kuzey – Kuzey Doğu

Uçuşa Uygun zaman Dilimi    : 11.00 – 18.00 saatleri arasında.

İniş Yerinden Tepe Yüksekliği : 165 m.

Denizden Tepe Yüksekliği      : 170 m.

Kalkış Yeri Eğimi                     : 25 derece.

Kalkış Yeri Ölçüleri                 : 30 m. X 25 m.

İniş-Kalkış Arası Mesafe         : 3 km.

Yol Durumu                            : 2,5 km. asfalt, 250 m. Stabilize yol.

İnişten, Araçla çıkma süresi   : 10 dakika.

Kalkış Pistlerinin Uçuşa Uygunluğu:

1. Maltepe’nin kalkış pistinin eğiminin fazla ve kısa olması nedeniyle P3 ve üzeri sertifikaya sahip pilotların uçuşuna uygundur. Tepe yamaçparaşüt öğrenci pilot eğitimi ve öğrenci pilot (P2) sertifikasına sahip pilotların uçuşuna kesinlikle uygun değildir. Ayrıca buradan henüz yamaçparaşüt orta seviye pilot (P3) eğitiminin tamamlamamış pilotların yalnız başlarına uçuş yapması da son derece sakıncalıdır.
2. Kalkış pisti Kuzey, Kuzey Doğu yönlerine bakmaktadır. Tepe sadece bu yönlerden esen rüzgârlarda uçuşa uygundur.
3. Kalkış pistinin ölçüleri 30 m. X 20 m.dir. Kalkış pistinin ortalama eğimi ise 25 derecedir. Pist büyüklük açısından küçük olmakla birlikte tek tek yamaçparaşüt kalkışları için uygundur.
4. Pistin zemini toprak olup, pist olarak belirlenen alan içerisinde çalı çırpılar ve ağaçlar mevcuttur. Tepenin hâlihazırdaki durumu Fotoğraf, 3 ve 4’de gösterilmiştir.

Fotoğraf -3: Maltepe kalkış alanı, yerden görünüm ve mevcut durumu.

Fotoğraf – 4: Maltepe kalkış alanı, havadan görünüm ve mevcut durum.

Kalkış Pistinde Yapılması Gerekli Çalışmalar:

1. Güvenli kalkışlar için pist olarak belirlenen ve işaretlenen alanın çalılardan ve ağaçlardan arındırılması gerekmektedir. Temizlenmesi gereken alan Fotoğraf-4 ‘de, çalışma sonrası olması gereken durum Fotoğraf-5’de gösterilmiştir.
2. Tepeye ulaşımda kullanılan yolun son 250 metresi oldukça bozuk durumdadır. Mevcut durumda zirveye ulaşım sağlıklı ve güvenli değildir. 250 metrelik stabilize yolun mutlaka düzeltilmesi ve zirveye kadar araçla ulaşmanın mümkün hale getirilmesi şart ve gereklidir.[1]
3. Çok fazla büyük olmamakla birlikte zirvede araçların manevra yapabilecekleri düz bir alan mevcut olup, bu bölümde araçlar için genişletme ve düzeltme çalışması gerekmektedir.
4. Ayrıca zirvede bulunan iki anten direği arasında ve yamaçparaşütlerinin serileceği alan içerisinde 2 adet telefon direği ve kabloları bulunmaktadır. Bunların yerlerinin değiştirilmesi ve/veya yolun karşısında yer seviyesine indirilmesi gerekmektedir.
5. Belirtilen çalışmalardan ve pistin hazırlanmasından sonra kalkış bölgesinde rüzgâr yönünü gösteren rüzgâr tulumları konulmalıdır.

Fotoğraf-5: Çalışma sonrası olması gereken durum.

Rüzgâr Tulumu ( Windsock )

İniş Alanı Genel Bilgileri:

Koordinatları                          : 41˚56’49,97” K – 34˚34’47,78” D

Konumu                                 : Şehir merkezinde ana yol önünde bulunan sahil bölgesi.

İniş yönleri                             : Doğudan batıya ve batıdan doğuya doğru.

Denizden iniş alanı yüksekliği : 2 metre.

İniş yeri ölçüleri                     : 200 m x 20 m.

Yol durumu                            : Mevcut ve asfalt.

Fotoğraf-6: İniş bölgesi fotoğrafı. Ayancık sahili.

İniş Alanının İnişe Uygunluğu:

1. Şehir merkezinde, sahil yolu üzerinde yamaçparaşütlerin inişlerinde kullanılabilecek en uygun yer kumsal bölgesidir.
2. Fotoğraf-6’da gösterilen iniş bölgesi kalkış alanının hemen önünde bulunmakta olup rahatlıkla ulaşılabilecek mesafededir. İniş alanının uzunluğu yeterli büyüklüktedir. Genişlik olarak biraz dar olmakla birlikte deneyimli pilotların iniş yapabilecekleri en uygun yerdir. Bu alanın dışında 2 km.lik bir sırt hattı bulunan tepenin muhtelif bölgelerinde (Doğusunda, Batısında) yine deneyimli pilotların iniş yapabilecekleri yerler bulunmaktadır.[2]
3. İniş alanı ölçüleri öğrenci pilotlar hariç P-3 ve üzeri sertifikaya sahip deneyimli pilotların inişleri için uygundur.
4. İniş sahasından tepeye ulaşım, son 250 metresi hariç kolaylıkla yapılabilmektedir.

İniş Alanında Yapılması Gerekli Çalışmalar:

1. Uçuşlardan önce iniş yapılacak bölgeye, Doğu ve Batı uçlarına mutlaka rüzgâr yönünü gösteren en az 2 adet rüzgâr tulumu konulmalıdır.
2. Buradan resmi öğretmen kontrolünde yapılacak P3 yamaçparaşüt eğitimlerinde güvenlik önlemi ve gerektiğinde pilotların emniyetle inişine yardımcı olmak için bir yamaçparaşüt öğretmeninin iniş alanında bulunması zorunludur.
3. Bölgede festival düzenlenmesi halinde iniş alanlarında ekstra güvenlik önlemlerinin alınması (P4 altında sertifikaya sahip pilotların uçuşuna izin verilmemesi, kolluk güçlerinin yardımı, ambulans vs.) şart ve zorunludur.

ŞİNOP- AYANCIK – RADAR TEPESİ İLE İLGİLİ GENEL DEĞERLENDİRMELER:

1. Sinop’a 60 km mesafede bulunan Ayancık-Maltepe Tepesi, özellikle resmi ve belgeli öğretmen kontrolünde yapılacak P3 orta seviye yamaçparaşüt eğitimleri ile P3 ve üzeri sertifikaya sahip pilotların uçuşu için çok uygun bir tepedir.
2. Maltepe Tepesi; Kalkış pistinin eğiminin fazla ve kısa, ayrıca inişlerin kumsala yapılmak zorunda olması nedeniyle öğrenci ve deneyimsiz pilotlar için risk teşkil ettiğinden yamaçparaşüt öğrenci pilot eğitimi ve öğrenci pilot (P2) sertifikasına sahip pilotların uçuşuna kesinlikle uygun değildir. Ayrıca buradan henüz yamaçparaşüt orta seviye (P3) eğitimini tamamlamamış pilotların yalnız başlarına uçuş yapması da son derece sakıncalıdır.
3. Kalkış pisti merkez olmak üzere tepenin uzantısı, Batıya doğru ortalama 200 m. Yükseklikte ve 2 km boyunca devam etmektedir. Uygun meteorolojik koşullarda Karadeniz’in kemen önünde uzanan bu tepelerin önünde (sırt hattı boyunca) denizden esen istikrarlı meltem rüzgârları sayesinde çok güvenli ve saatlerce süren uçuşlar yapmak mümkündür.
4. Ayancık şehir merkezinin lojistik imkânları göz önünde bulundurulduğunda bu tepe aynı zamanda sosyal etkinlik faaliyeti olan festival uçuşlarına da oldukça uygun bir yerdir. Bölgede katılımcılara, pilotlara ve çevre halkına önemli katkısı olabilecek ve görsel şölen yaşatacak 3-4 günlük organizasyonlar kolaylıkla düzenlenebilir.

Orhan Özgülbaş, Sayın Ediz Hun’a yamaçparaşütü hakkında bilgi verirken.

Orhan Özgülbaş;

1964’de Adana’da doğdu. Fotoğrafçılık eğitimini öğrencilik yıllarında Adana Amatör Fotoğrafçılar Derneği’nde (AFAD) aldı ve derneğin üyesi olarak çeşitli etkinliklere katıldı. Havacılıkla 1983’de Türk Hava Kurumu’nda (THK) tanıştı. 1986’da Paraşüt Öğretmeni olarak THK’da göreve başladı. 1987’de Anadolu Üniversitesi İş İdaresi Bölümünden mezun oldu. 1989–1994 yılları arasında Uluslararası şampiyonalarda Paraşüt Milli Takımında görev aldı.

1990’da yamaçparaşüt uçuşlarına başladı. 1995’de THK’da yamaçparaşüt okulunun kurulmasına öncülük etti ve uzun süre yöneticiliğini yaptı. 1996 ve 1997 yıllarında yapılan 1.Dünya Hava Oyunları Yamaçparaşüt Şampiyonasında yarışma müdür yardımcılığı görevini yürüttü. 2000’de “Yamaçparaşüt Sporu”, 2005’de “Yamaçparaşüt Sporunun Gelişimi ve Yamaçparaşüt Kazaları” adlı kitapları yayınlandı. 2006’da yamaçparaşüt sporunun tanıtımı ve yaygınlaştırılması amacıyla Türkiye’nin en yüksek noktası olan Ağrı Dağı’na 16 kişilik bir ekiple tırmandı ve Savaş YIKILMAZ ile birlikte Türkiye’de yapılan en yüksek yamaçparaşütü irtifa uçuşunu gerçekleştirdi.

2006’dan itibaren “Kuşbakışı Türkiye Projesi” kapsamında il il dolaşarak motorlu yamaçparaşütü ile havadan video ve fotoğraf çekimleri yapmaya başladı. 2011’de belgesel film çekimi amacıyla kendi yetiştirdiği öğrencileriyle birlikte Türkiye’nin üçüncü yüksek dağı olan Süphan Dağı’na tırmandı ve zirveden yapılan 15 kişilik toplu uçuşla bir ilke daha imza attı. Evli ve bir çocuk babası olan Orhan ÖZGÜLBAŞ halen Yamaçparaşüt Öğretmen Pilotu olarak uçuşlarını sürdürüyor.

Orhan Özgülbaş, 2013 – 2015 yılları arasında 3 ayrı çekimde Ayancık semalarında yer aldı.

[1] M.Kılıç notu: Ayancı ilçesi içerisinde bulunan Gazi Stadyumu da gerektiğinde iniş için kullanılabilir.

[2] M.Kılıç notu: 2025 yılı itibari ile Ayancık belediyesi tarafından radar yolu genişletilerek asfalt yapılmıştır. Maltepe’ye çıkışta yol sorunu bulunmamaktadır.