Türkiye’de Teknogirişimler: Profil, Finansman ve Ekosistem Analizi

Türkiye’de teknogirişimler, KOBİ statüsünde ve bağımsız işletmeler olarak, yenilikçi ve ölçeklenebilir iş modelleriyle ülke ekonomisi için önemli bir değer sağlamaya devam ediyor. Son araştırmalara göre, teknoloji tabanlı girişimlerin kurucu ortaklarının ve personel profillerinin yanı sıra finansman, ihracat ve karşılaşılan zorluklara ilişkin veriler öne çıktığı belirtildi.

Teknogirişimlerde Kadın Girişimci ve Eğitim Profili

Ankete katılan teknogirişimlerin en yüksek paya sahip kurucularının yüzde 12,9’u kadınlardan oluşurken, yüzde 87,1’lik kısmı erkeklerden meydana geldi. Erkek girişimcilerde lisans mezunlarının oranı yüzde 46 olarak saptanırken, kadın girişimcilerde bu oran yüzde 36,1’e ulaştı. Kadın girişimcilerde yüksek lisans ve doktora mezunlarının payının göreceli olarak daha yüksek olduğu vurgulandı. Lisans seviyesinde en yaygın eğitim alanları arasında mühendislik, imalat ve inşaat yüzde 49,7 ile ilk sırada yer aldı.

Teknogirişim ortaklarının önceki iş deneyimleri incelendiğinde; yüzde 81,4’ü özel sektörde ücretli olarak görev yaptı. Ayrıca yüzde 46,5’i geçmişte girişimcilik deneyimine sahip olduğunu, yüzde 31,4’ü ise serbest meslekle uğraştığını bildirdi. Yurt dışında eğitim veya iş tecrübesi bulunanların oranı ise yüzde 37,4’e ulaştı. Anne ve babaların meslek grubunda ise en yaygın alan kamu çalışanları olarak kaydedildi.

Finansman Kaynakları, İhracat ve Ekosistemin Zorlukları

Teknogirişimlerde personel dağılımı analiz edildiğinde kadın çalışan oranı yüzde 31 olarak tespit edildi. Ağırlıkla lisans ve yüksek lisans derecelerine sahip çalışanların istihdam edildiği gözlemlendi. Firmaların yüzde 48,5’i stratejik alanlarda uzman personel alımı girişiminde bulundu; ancak bu süreçte her üç firmadan biri personel temininde zorluk yaşadı.

Finansman açısından, teknogirişimlerin kuruluş dönemindeki en önemli kaynak yüzde 89,7 ile kendi özkaynakları olurken, bu oran 2024 yılında yüzde 79 olarak belirlendi. Yüksek maliyetler yüzde 80,8 ile girişimlerde en önemli engel olarak öne çıktı. Yeni finansman arayışında olanların oranı yüzde 54,4, yatırımların yetersiz bulunduğu oran ise yüzde 72,2 olarak ölçüldü.

2024 yılı verilerine göre girişimlerin yüzde 22,2’si internet üzerinden e-satış gerçekleştirdi ve satışların çoğunluğu yurtiçine yapıldı. Avrupa Birliği ülkeleri, yurtdışı satışlarda ilk sırada yer aldı. Aynı yıl, ihracat yapan firmaların yüzde 66,2’si AB’ye, yüzde 41,5’i diğer ülkelere ve yüzde 40,1’i ABD’ye satış yaptı. İhracatta en çok karşılaşılan zorlukların başında ise yüksek lojistik giderleri geldi. Teknogirişimler, ekonomik başarılarını yenilikçi teknolojiye, müşteri bağlılığına ve güçlü ekip yapısına bağladı.

Kaynak: BYZHA