Kötü Kolesterol: Kalp Sağlığı İçin Önemli Bir Risk Faktörü
Kötü kolesterolün kalp sağlığı üzerindeki etkilerini, riskleri ve korunma yollarını anlaşılır şekilde açıklayan rehber.
Kolesterol düzeylerinin düzenli izlenmesinin, kalp krizi ve beyin felci riskinin azaltılmasında kritik öneme sahip olduğu vurgulanıyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Ozan Kocakaya, özellikle kötü kolesterol (LDL) yüksekliğinin damar duvarlarında birikerek ciddi kardiyovasküler problemlere yol açtığını belirtiyor.
LDL yüksekliği ve ilişkili sağlık riskleri
Vücutta bulunan yağlar iyi (HDL) ve kötü (LDL) kolesterol olarak sınıflandırılmaktadır. HDL değerinin ideal düzeyde, yani yaklaşık 50-55 mg/dL üzerinde olması arzu edilirken; LDL’nin kanda gereğinden fazla bulunması atardamar duvarlarında aterosklerotik plak oluşumuna neden olabilmekte ve koroner arter hastalığı, periferik damar hastalığı ile karotid arter hastalığı gibi tabloları tetikleyebilmektedir. Bu durumlar kalp krizi ve inme riskini artırmaktadır. Uzmanlar, LDL düzeyinin 130 mg/dL’nin altında tutulması, 190 mg/dL’nin üzerine çıkmasına izin verilmemesi gerektiğinin altını çiziyor.
Erken tanı, izlem ve tedavi yaklaşımları
LDL genellikle belirti vermeden biriktiği için erken tanı amaçlı düzenli ölçüm tavsiye edilmektedir. Dr. Kocakaya, 20 yaşından itibaren kolesterol ölçümlerinin başlaması gerektiğini, erkeklerde 20-44 yaş aralığında her 5 yılda bir; 45-60 yaş aralığında yılda bir veya iki yılda bir; 65 yaşından sonra ise yıllık kontrol önerildiğini aktarıyor. Kadınlarda menopoz öncesi beş yılda bir ölçüm yeterliyken, menopoz sonrasında yılda bir ölçüm tavsiye edilmektedir. Ayrıca ailede erken kardiyovasküler hastalık öyküsü, diyabet, obezite veya sigara kullanımı gibi ek risk faktörlerinin varlığı hekimi daha sık takip istemeye yönlendirebilmektedir.
Kolesterol yönetiminde yaşam tarzı değişiklikleri önceliklidir: Beslenme düzeninin düzeltilmesi ve fiziksel aktivitenin artırılması LDL düzeylerini düşürmeye yardımcı olmaktadır. Gerektiğinde hekim önerisiyle başlanan ilaç tedavileri ise karaciğerde kolesterol üretimini azaltarak riskleri kontrol altına almada etkin ve güvenli bir seçenek sunmaktadır.
Kaynak: BYZHA