Google, yapay zeka ile füzyonu bir araya getiriyor

Google’ın yapay zeka araştırma bölümü DeepMind, Commonwealth Fusion Systems (CFS) ile ortaklık kurarak füzyon reaktörlerinin kontrolünde yapay zekanın kullanımı üzerinde çalışmaya başladı. Bu iş birliği kapsamında, reaktör içindeki plazmanın davranışını simüle eden ve en verimli enerji üretim koşullarını belirleyen yapay zeka tabanlı sistem geliştiriliyor.

Geliştirilen sistem, CFS’in Boston yakınlarındaki Sparc adını verdiği füzyon reaktöründe uygulanacak. DeepMind, Torax adlı özel yazılım kullanarak reaktör içindeki plazmayı detaylı şekilde modelleyecek. Ardından, pekiştirmeli öğrenme ve evrimsel arama algoritmalarıyla en uygun çalışma parametreleri tespit edilecek. Bu gelişmeyle, yıldızlardaki nükleer füzyon süreci Dünya üzerinde taklit edilerek enerji üretimi amaçlanıyor.

Füzyon Teknolojisinin Zorlukları ve Yapay Zeka Çözümleri

Füzyon teknolojisinin en büyük zorluğu, plazmayı yüksek sıcaklık ve uzun süreli kararlı tutabilmek. Güneş’te bu denge, büyük kütle ve yerçekimiyle sağlanırken, Dünya üzerindeki reaktörlerde manyetik alanlar kullanılıyor. Ancak bu alanlar ideal olmadığından plazmanın dağılma ve enerji kaybı yaşama riski bulunuyor. Bu nedenle, gerçek zamanlı ve dinamik kontrol sağlayacak yazılımlara ihtiyaç duyuluyor.

DeepMind’ın yapay zeka algoritmaları, reaktörlerdeki karmaşık ve değişken koşullara anlık tepki vererek plazmanın stabil kalmasını sağlayacak şekilde geliştirilmekte. CFS ise şu anda Sparc reaktörünün %66’sını tamamlamış durumda ve 2026 sonunda tamamlanmayı hedefliyor. Reaktör, kendi enerji tüketimini aşan seviyede net enerji üretimi yapmayı amaçlıyor.

Yapay Zeka ve Füzyon Araştırmalarında Güncel Gelişmeler

Google, DeepMind’ın Torax sistemiyle füzyon reaktörlerini yapay zeka destekli kontrol altına almayı araştırıyor. Ayrıca, Nvidia’nın da dahil olduğu 863 milyon dolarlık B2 yatırım turunda CFS’e destek sağlanmıştı. Google, aynı zamanda CFS’in ilk ticari santralinden 200 megavat elektrik satın almayı kabul etti. Bu gelişmeler, enerji sektöründe yapay zekanın füzyon teknolojilerinde kilit rol oynamaya devam edeceğini gösteriyor.