Dünya Sağlık Örgütü, İnfertilite Tedavisi İçin İlk Resmi Rehberi Yayınladı

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), infertilitenin önlenmesi, tanısı ve tedavisine ilişkin kapsamlı bir rehber yayımladı; rehberin hazırlanma sürecine Türkiye’den Acıbadem Maslak Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Tansu Küçük de davetli uzmanlar arasında yer aldı.

Rehberin hazırlanışı ve kapsamı

WHO tarafından oluşturulan rehber, farklı ülkelerden 30 uzmanın beş yıl süren çalışmasıyla hazırlandı ve infertilite alanında uluslararası düzeyde referans niteliği taşıyor. Rehber, infertilitenin yalnızca bireysel bir sorun olmadığını, milyonlarca kişiyi etkileyen önemli bir halk sağlığı meselesi olduğunu vurguluyor ve üreme çağındaki her altı kişiden birinin bu durumu yaşadığına dikkat çekiyor.

Tanı, tedavi standartları ve politika önerileri

Rehberde bilimsel kanıtlar titizlikle değerlendirilerek tanı ve tedavi standartları yeniden tanımlandı. Yayın, gereksiz testlerin azaltılması, bilimsel temeli olmayan uygulamalardan kaçınılması ve çiftlere psikososyal destek sağlanması gerektiğini öne çıkarıyor. WHO, infertilite hizmetlerinin temel bir sağlık hakkı olarak görülmesini, yaş, kilo, sigara ve yaşam tarzı gibi risk faktörleri konusunda açık ve düşük maliyetli bilgilendirme yapılmasını; tanının mümkün olan en basit ve erişilebilir yöntemlerle konulmasını; ayrıca tedavi başarı oranları, riskler ve maliyetlerin şeffaf şekilde paylaşılmasını öneriyor.

Prof. Dr. Tansu Küçük, özellikle açıklanamayan infertilite grubunda gereksiz ve etkinliği kanıtlanmamış müdahalelerden kaçınılması gerektiğini belirtti. Bu alanda çoğu zaman ‘bekle–gör’ yaklaşımının uygun olduğunu, yaşam tarzı düzenlemelerinin (sigaranın bırakılması, kilo yönetimi, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme) tedavinin ayrılmaz bir parçası olduğunu vurguladı.

Rehber aynı zamanda ülke sağlık politikalarına, infertilite hizmetlerinin üreme sağlığı programlarına entegre edilmesi, erişilebilirliğin artırılması ve veri temelli politika geliştirilmesi çağrısında bulunuyor. Prof. Dr. Küçük, rehberin ülkelerin hizmet kalitesinin standardize edilmesine ve çiftlerin daha eşit sağlık hizmetine erişimine katkı sağlayacağını belirtti.

WHO rehberi infertilitenin hem kadın hem de erkek kaynaklı olabileceğini belirtirken, kadınların haksız yere suçlanmasının önüne geçilmesi ve erkek faktörünün göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, infertilitenin birçok ülkede hastalık olarak tanımlanmaması nedeniyle tedavilere erişim sorunları yaşandığına; sigorta kapsamı ve devlet geri ödemelerinin yetersiz kalmasının ekonomik eşitsizliklere yol açtığına dikkat çekiliyor. Prof. Dr. Küçük, infertilite ile ilişkili psikolojik ve sosyal olumsuz etkilerin de önemli olduğunu ifade etti.

Kaynak: BYZHA