Hayalet Deprem Sendromu: Belirtileri, Nedenleri ve Etkileri Üzerine Güncel Bir Bakış

Türkiye’nin sık sık yaşadığı depremler sonrası birçok vatandaş, sarsıntı olmadığı halde zemin hâlâ sallanıyormuş gibi hissettiğini belirtiyor. Uzmanlar bu durumu hayalet deprem sendromu veya tıbbi adıyla sismik sonrası algı bozukluğu olarak tanımlıyor. Yaşanan bu hissin, beynin travma sonrasında geliştirdiği bir savunma tepkisi olduğu belirtiliyor.

Psikiyatri uzmanları, bu sendromun fiziksel bir rahatsızlıktan ziyade, anksiyete ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ile ilişkili olduğunu vurguluyor. Uzun süre devam eden sallantı hissinin, kişinin günlük yaşam kalitesini düşürebileceği ve profesyonel destekle kontrol altına alınabileceği ifade ediliyor.

Belirtiler ve Psikolojik Etkiler

Hayalet deprem sendromu yaşayan bireylerde en sık görülen belirtiler arasında sürekli sallanma hissi, baş dönmesi, denge kaybı, kalp çarpıntısı ve terleme yer alıyor. Ayrıca bu his, uyku bozukluklarına ve çevresel uyarıcılara karşı aşırı duyarlılığa neden olabiliyor. Uzmanlar, bu belirtilerin genellikle geçici olduğunu ancak uzun sürdüğünde profesyonel destek alınması gerektiğini belirtiyor.

Sendromun Nedenleri

Deprem sonrası stres, beynin tehlike algısını artırıyor. Uzmanlar, özellikle travma yaşayan bireylerin beyinlerinin olası bir sarsıntıya karşı tetikte kalabildiğini ifade ediyor. Bunun yanında uyku eksikliği, kafein tüketimi ve beslenme düzensizlikleri de dengesizlik hissini artırabiliyor. İç kulaktaki denge sisteminin hassaslaşması, bu durumu güçlendirebiliyor.

Tedavi ve Öneriler

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) yöntemi, hayalet deprem sendromunun tedavisinde en etkili yaklaşımlardan biri olarak görülüyor. Uzmanlar, hastaların bu süreçte nefes egzersizleri yapmasını, duygu günlüğü tutmasını ve düzenli egzersizlerle stresi azaltmalarını öneriyor. Ayrıca aile desteği ve güvenli bir iletişim ortamı da iyileşmeyi hızlandırıyor.

Sonuç

Hayalet deprem sendromu, deprem sonrası toplumda sık karşılaşılan ancak çoğu zaman yanlış anlaşılan bir durum olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, bu hissin psikolojik kökenli olduğunu ve zamanla tedavi edilebileceğini belirtiyor. Fiziksel güvenliğin yanı sıra, ruhsal sağlığın korunmasının da afet sonrası süreçte büyük önem taşıdığı vurgulanıyor.