2024 Yılı Su ve Atıksu İstatistikleri Raporu

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından hazırlanan su ve atıksu istatistikleri raporu, 2024 yılına ait güncel verileri kapsamlı biçimde ortaya koymaktadır. Bu rapor, imalat sanayi, enerji santralleri, organize sanayi bölgeleri, maden işletmeleri ve belediyelerinden elde edilen bilgileri içermektedir.

Su Çekim Miktarları ve Kaynak Dağılımı

2024 yılı içerisinde su kaynaklarından çekilen toplam su miktarı 20,3 milyar metreküp olarak tespit edilmiştir. Bu miktarın %54,6’sı deniz suyu, %23,6’sı yeraltı suları ve %21,8’i yüzey suları şeklinde dağılım göstermektedir. Deniz suyu kullanımının büyük çoğunluğu (%93,8) soğutma amacıyla sağlanmıştır.

Tatlı su kaynaklarından sağlanan suyun %81’i belediyeler tarafından kullanılmış olup, imalat sanayi, maden işletmeleri, organize sanayi bölge müdürlükleri, köyler ve termik santraller diğer kullanıcılardır.

Atıksu Deşarjı ve Alıcı Ortamlar

2024 yılında toplam 17,2 milyar metreküp atıksu doğrudan alıcı ortamlara bırakılmıştır. Bu atıksuyun %75,9’u denizlere, %19,5’i akarsulara, kalan kısmı ise baraj, göl, foseptik, arazi ve diğer alanlara deşarj edilmiştir. Denizlere bırakılan atıksuyun %80,1’i soğutma suyu kapsamındadır.

Atıksu deşarj oranlarına göre termik santraller %50,2 ile en büyük paya sahipken, belediyeler %31,9, imalat sanayi işyerleri %13,8, diğer kullanıcılar ise daha küçük oranlarda pay almaktadır.

Atıksu Arıtımı

Soğutma suyu dışındaki atıksuların %78,3’ü arıtma işlemlerine tabi tutulmuştur. Deşarj edilen toplam atıksuyun %60,9’u soğutma amacıyla kullanılırken, %39,1’i diğer atıksu türlerinden oluşmuştur.

Belediyelerde Su ve Atıksu Hizmetleri

1.401 belediyeden 1.397’sinde içme ve kullanma suyu şebekesi bulunmaktadır ve bu şebekelerle hizmet alan belediye nüfusunun oranı %98,8’dir. Belediyeler tarafından çekilen 7,5 milyar metreküp suyun %39,8’i barajlardan, %29,8’i kuyulardan, %16,8’i kaynaklardan tedarik edilmiştir.

Çekilen suyun %59,1’i arıtma tesislerinde arıtılırken, arıtım yöntemleri olarak konvansiyonel (%96,7), gelişmiş (%2,9) ve fiziksel (%0,4) teknikler uygulanmıştır.

Kanalizasyon şebekesi ile hizmet veren belediye sayısı 1.379 olup, nüfusun %92,8’i bu hizmetten yararlanmaktadır. 5,8 milyar metreküp atıksu kanalizasyon yoluyla toplanmış ve %48,5’i akarsuya, %37,9’u denize, kalan kısmı ise diğer alıcı ortamlara deşarj edilmiştir.

Atıksuyun %85,4’ü arıtılmış olup; arıtma teknikleri arasında gelişmiş (%53,8), biyolojik (%24,5), fiziksel (%21,4) ve doğal (%0,3) yöntemler kullanılmaktadır. Arıtılan atıksuların %1,3’ü sanayi ve tarımsal sulama gibi alanlarda yeniden değerlendirilmektedir. Atıksu arıtma tesisleriyle hizmet verilen belediye nüfusunun oranı ise %76,9 olarak kaydedilmiştir.

Kişi Başı Günlük Su ve Atıksu Miktarları

Belediyelerde içme ve kullanma suyu şebekesine çekilen kişi başı günlük su miktarı ortalama 255 litre olarak hesaplanmıştır. Üç büyük ilde İstanbul’da 203 litre, Ankara’da 270 litre ve İzmir’de 215 litre günlük su kullanım miktarı tespit edilmiştir.

Kanalizasyon şebekesine aktarılan günlük kişi başı ortalama atıksu miktarı ise 210 litre olup; İstanbul’da 291 litre, Ankara’da 209 litre ve İzmir’de 186 litre olarak belirlenmiştir.

Kaynak: BYZHA