Sayburç Kazıları: Neolitik Dönemin Yerleşik Hayat İzleri Araştırılıyor

Nilüfer Belediyesi tarafından organize edilen Arkeoloji Gündemi etkinliğinin yılsonu oturumunda, Şanlıurfa’da yürütülen Sayburç kazıları araştırmalarının bulguları ele alındı. İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Eylem Özdoğan, yerleşik yaşamın başlangıcı ve mimari evrimin kesitlerini detaylarıyla paylaştı.

Sayburç Kazılarında Elde Edilen Bulgular ve Mimari Düzen

2021 yılından beri sürdürülen Sayburç kazılarında 50’den fazla yapı belirlenmiş olup, bunların çoğunluğu konut olarak tanımlanmıştır. Ancak aralarında hem özel hem de kamusal işlevlere sahip yapılar da tespit edilmiştir. Doç. Dr. Özdoğan, “T” biçimindeki dikili taşların kullanıldığı alanlarda ocak, platform, seki ve işlik bölgelerinin tespit edildiğini aktardı. Konutların yanı sıra özel yapıların birlikte yer alması, dönemin sosyal ve ritüel unsurlarını bütünleşik şekilde anlamayı mümkün kılmaktadır.

Neolitik Dönemde Mimari ve Sosyal Geçişler

Sayburç yerleşiminde yaklaşık 12.600 yıl öncesinden başlayarak 300 yıl süren yoğun kullanım sürecinde, yuvarlak planlı yapılardan dörtgen planlı yapılara geçişin izleri açıkça görülmektedir. Bu değişim, dönemin yapı teknikleri ve teknoloji düzeyindeki gelişmeleri yansıtmaktadır. Konutlar genellikle belirli alanlarda kümelenmiş ve mimari düzenlemeler beslenme ile üretim izlerine işaret etmiştir. Özel yapıların iç mekan düzenlemeleri sosyal organizasyon hakkında önemli bilgiler sağlamaktadır.

Sayburç kazılarının Neolitik dönemin geçiş sürecini kesintisiz belgeleyen ender yerleşimlerden biri olduğu vurgulanmaktadır, bu durum arkeoloji disiplininde bölgenin önemini artırmaktadır.

Kaynak: BYZHA