KOBİ’ler 2024 Yılında Ekonomik Faaliyetlerin %99,6’sını Oluşturdu

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan son verilere göre, KOBİ istatistiklerinde yapılan revizyonlarla birlikte 2024 yılı KOBİ verileri yayımlandı. Bu kapsamda, yıllık sanayi ve hizmet istatistikleri, girişimcilik ve iş demografisi çalışmaları esas alınarak, KOBİ’lerde girişim sayısı, çalışan sayısı, ciro, dış ticaret, Ar-Ge ve patent gibi göstergeler değerlendirildi.

2024 Yılı KOBİ Verilerinde Temel Göstergeler

Türkiye’de 2024 itibarıyla iki yüz elliden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu 500 milyon Türk Lirası’nı aşmayan işletmeler KOBİ sınıfında yer aldı. Bu işletmeler, toplam girişimlerin %99,6’sını oluştururken; istihdamın %68,5’i, personel maliyetlerinin %43,5’i, cironun %44,1’i, üretim değerinin %39,8’i ve katma değerin %41,2’sine katkı sağladı.

KOBİ’ler en yoğun olarak ticaret sektöründe faaliyetlerini sürdürdü. 2024 yılında bu işletmelerin %35,1’i toptan ve perakende ticaret sektöründe bulunurken, ulaştırma ve depolama sektörü %15,3, imalat sektörü ise %12,1’lik bir pay aldı. İstihdam açısından ise en yüksek oran %25,4 ile imalat sanayinde kaydedildi.

KOBİ gruplarında 2015 yılında kişi başına ortalama katma değer 26 bin TL düzeyindeyken, bu rakam 2024’te 479 bin TL’ye ulaştı. Orta ölçekli işletmelerde çalışan başına katma değer 969 bin TL ile en yüksek seviyede gerçekleşti. Aynı dönemde, çalışan başına personel maliyetinin KOBİ’lerdeki artış eğilimi sürdü ve 2024 yılında ortalama 253 bin TL’ye yükseldi. Orta ölçekli işletmelerde, çalışan başına personel maliyeti 439 bin TL oldu.

Teknoloji, Ticaret ve Ar-Ge İstatistiklerinde KOBİ’ler

İmalat sanayi sektöründeki KOBİ’lerin büyük çoğunluğu, %54,8 oranla düşük teknoloji seviyesinde üretim yaptı. Mikro ölçekli işletmelerin %56,2’si düşük teknolojide, %0,7’si ise yüksek teknoloji sınıfında faaliyet gösterdi. Orta ölçekli işletmelerde bu oranlar sırasıyla %47,7 ve %1,5 olarak belirlendi.

2024 yılında KOBİ girişimlerinin doğum oranı %15,9 olarak tespit edildi. Yeni doğan KOBİ girişimleri istihdam dahilinde %7,0’lık paya sahip oldu. Bu dönemde mikro ölçekli işletmelerin doğum oranı %17,3 ile başı çekti.

KOBİ’ler, toplam ihracat işlemlerinin %29,6’sını ve ithalatın %15,9’unu gerçekleştirdi. İhracatın %59,4’ü ticaret sektöründe, %34,3’ü imalat sanayinde gerçekleşirken, ithalatın %65,6’sı ticaret, %25,8’i ise imalat sektöründe yapıldı. 2024 itibarıyla Avrupa ülkelerine yapılan ihracatın KOBİ’ler içindeki payı %48,0 olurken, ithalatın %48,1’i de Avrupa ülkelerinden gerçekleştirildi.

Ar-Ge faaliyetlerine ilişkin verilerde, KOBİ’lerin toplam harcamaların %28,8’ini gerçekleştirdiği, toplam Ar-Ge personelinin ise %43,7’sini istihdam ettiği açıklandı.

2024 yılında KOBİ’ler tarafından 1.417 patent başvurusu yapılırken, 615 patent tescil edildi. Küçük ölçekli işletmeler patent başvurularında öne çıkarken, tescil sayısında ise orta ölçekli işletmeler önde yer aldı.

Kaynak: BYZHA