Çameli Pelemiri Bitkisi Bilim Dünyasına Yeni Tür Olarak Tanıtıldı

Denizli’nin Çameli ilçesinde emekli fen bilgisi öğretmeni Rıfat Özdemir tarafından doğa yürüyüşü sırasında fark edilen bir bitkinin, bilim dünyası için tamamen yeni bir tür olduğu tespit edildi. Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve ekibinin yürüttüğü incelemeler sonucunda bitkiye, Cephalaria cameliensis yani Türkçe adıyla “Çameli pelemiri” ismi verildi.

Yeni tür bilim dünyasına kazandırıldı

Denizli’nin doğal zenginlikleri arasında gerçekleştirilen biyoçeşitlilik envanteri çalışmaları kapsamında fark edilen bitki, yaklaşık iki yıllık araştırma sürecinin ardından bilimsel olarak tanımlandı. Prof. Dr. Hasan Yıldırım, Akdeniz Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümünden Prof. Dr. Ramazan Süleyman Göktürk ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümünden Doç. Dr. Ergun Kaya ile yürütülen ortak çalışmalar sonucunda bitkinin mevcut türlerle benzerlik göstermediğinin belirlendiğini ifade etti. Yıldırım, morfolojik ve moleküler analizlerin tamamlanmasıyla türün bilim için tamamen yeni olduğunun kanıtlandığını ve sonuçların taksonomi alanında saygın bir dergi olan Phytotaxa’da yayımlandığını bildirdi.

Dar alanda yetişiyor, otlatma baskısı tehdit oluşturuyor

Cephalaria cameliensis’in yalnızca Denizli–Çameli ve Muğla–Fethiye arasında kalan dar bir bölgede, 1350–1850 metre rakımlardaki habitatlarda görüldüğünü belirten Prof. Dr. Yıldırım, bitkinin yakın türlerden yaprak yapısı, çiçek özellikleri ve genel görünümüyle ayrıldığını söyledi. Yıldırım, sınırlı yaşam alanı ve bölgedeki yoğun otlatma baskısının türü tehdit ettiğini vurgulayarak, bitkinin IUCN kriterlerine göre “Tehlikede (EN)” kategorisinde değerlendirilmesi gerektiğini dile getirdi.

Türkiye’nin Cephalaria cinsi açısından önemli bir çeşitlenme merkezi olduğunu aktaran Yıldırım, son çalışmalarla birlikte ülkede tespit edilen tür sayısının 49’a yükseldiğini, bunların 25’inin ise endemik olduğunu kaydetti. Yıldırım, “Çameli doğasının korunması ve yerel halkın duyarlılığı, bu tür bilimsel keşiflerin ortaya çıkmasında önemli rol oynamaktadır” ifadelerini kullandı.

Kaynak: BYZHA