2024 Girişimcilik Trendleri ve İş Demografisi Analizi

Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin 2019/2152 sayılı Avrupa İş İstatistikleri Yönetmeliği çerçevesinde yürütülen uyumlaştırma çalışmaları kapsamında, Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri verilerinde yapılan revizyonlar sonrası Girişimcilik ve İş Demografisi göstergeleri güncellenmiştir.

Girişimlerin Doğum Oranı ve İstihdam Payı

2024 yılında, yeni kurulan girişimlerin doğum oranı yüzde 15,8 olarak hesaplanmıştır. Aynı dönemde bu girişimlerin istihdam yaratma payı yüzde 4,9 seviyesinde gerçekleşmiştir. Bir önceki yıl olan 2023’te ise doğan girişimlerin oranı yüzde 15,5, istihdamdaki payı ise yüzde 4,9 olarak kaydedilmiştir.

Girişimlerin Sektörel Dağılımı

Doğan girişimlerin sektörel analizinde, en yüksek pay yüzde 32,1 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe yer almaktadır. Bu sektörü yüzde 16,8 ile ulaştırma ve depolama, ardından yüzde 10,1 ile inşaat sektörü takip etmektedir.

Doğan Girişimlerin Bölgesel Dağılımı

2024 yılı itibarıyla, yeni kurulan girişimlerin en yüksek bölgesel payını yüzde 25,8 ile İstanbul almıştır. İstanbul’u yüzde 7,5 ile Ankara ve yüzde 6,5 ile İzmir izlemiştir.

Girişimlerin Ölüm Oranları ve İstihdam Payları

2022 yılı verilerine göre, ölen girişimlerin oranı yüzde 12,9 olarak belirlenmiş, bu girişimlerin istihdamdaki payı ise yüzde 4,2 olmuştur. 2021 yılında bu oranlar sırasıyla yüzde 11,9 ve yüzde 4,1 düzeyindeydi.

Ölen Girişimlerin Sektörel ve Bölgesel Analizi

Ölen girişimlerin sektörlere göre dağılımında, 2022 yılında en yüksek oran yüzde 35,0 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe gerçekleşmiştir. Bunu yüzde 16,3 ile ulaştırma ve depolama ve yüzde 10,6 ile konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri sektörü takip etmiştir. Bölgesel bazda ise en yüksek ölümler yüzde 25,7 ile İstanbul’da gerçekleşmiştir. İstanbul’dan sonra Ankara yüzde 7,0 ve İzmir yüzde 6,0 oranlarıyla gelmektedir.

Girişimlerin Hayatta Kalma Oranları

2023 yılında doğan girişimlerin yüzde 78,3’ü 2024 yılı itibarıyla faaliyetlerine devam etmektedir. Ayrıca, 2022 yılı için birinci yıl hayatta kalma oranı yüzde 75,2, ikinci yıl hayatta kalma oranı ise yüzde 58,6 olarak hesaplanmıştır.

Hızlı Büyüyen ve Ceylan Girişimlerin Durumu

2024 yılında hızlı büyüyen girişimlerin oranı yüzde 14,4 olarak kaydedilirken, ceylan girişimlerin oranı yüzde 2,4 olmuştur. Bu hızlı büyüyen girişimlerin yüzde 23,5’i imalat, yüzde 20,5’i toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtları ve motosikletlerin onarımı ile yüzde 15,2’si inşaat sektörlerinde faaliyet göstermektedir. Ceylan girişimlerin ise yüzde 27,0’ı imalat, yüzde 15,2’si toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtları ve motosikletlerin onarımı sektöründe, yüzde 12,4’ü ise inşaat sektöründe yer almaktadır.

İmalat Sanayinde Teknoloji Düzeyleri

2024 yılında imalat sanayinde kurulan girişimlerin yüzde 57,8’i düşük teknoloji ürünleri üretimine odaklanmıştır. Ayrıca yüzde 29,6’sı orta düşük, yüzde 11,7’si orta yüksek ve yüzde 0,9’u yüksek teknoloji düzeyi ürünleri üretmektedir.

Girişimlerin Kuruluş Yılına Göre Ekonomik Göstergeler

2024 yılı itibarıyla 2016-2020 yılları arasında kurulan girişimlerin ciro payı yüzde 16,6 olarak belirlenmiştir. Bu dönemde ikinci en yüksek ciro payına yüzde 14,1 ile 2011-2015 yılları arasında kurulan girişimler sahiptir. İstihdam payında ise 2016-2020 yılları arasında kurulan girişimler yüzde 20,1 oranıyla öne çıkarken, 2021 ve sonrası oluşan girişimler yüzde 17,4’lük istihdam payına sahiptir.

İhracat payında, kuruluş yılı 1990 ve öncesi olan girişimler yüzde 17,3 ile ilk sırada yer almaktadır. Onları yüzde 16,3 ile 1996-2000 yılları arasında kurulan girişimler takip etmektedir. İthalat payında ise 1990 ve öncesi kurulan girişimler yüzde 28,4 oranıyla en yüksek paya sahip olurken, yüzde 16,3 ile 1996-2000 yılları arasında kurulan girişimler ikinci sıradadır.

Kaynak: BYZHA